akıllı diyet
Vitaminler
Suda çözünen vitaminler
NİASİN
B kompleks vitaminlerinden biridir. B3 vitamini olarak da adlandırılır. Isıya ve ışığa en dayanıklı vitaminlerden biridir. Besin hazırlama esnasında oldukça az kayba uğrar.
Elzem aminoasitlerden triptofandan, canlılarda niasin elde edilir. Diyetteki triptofanın yeterli düzeyde alınması günlük niasin ihtiyacının karşılanması için önemlidir.
Niasin suda eriyen bir vitamin olduğundan, yiyeceklerin kaynatma suyu atılırsa, niasin kaybı olur.
Niasin ne işe yarar?
Niasin, protein, karbonhidrat ve yağın vücutta yapımı ve kullanımı, DNA oluşumu, deri, sinir ve sindirim sisteminin sağlıklı olması ve kan kolesterolünün düşürülmesinde yardımcıdır. Alkolün vücuttaki metabolizmasında kullanılır.
Yetersiz alındığında ne olur?
Diyet, niasin ve triptofandan yetersiz olduğunda pellegra hastalığı görülür. Pellegra, sinir sistemi ve sindirim sistemi bozuklukları ve deride yaralarla belirlenir. Hastalık, iştahsızlık, vücutta yanma hissi, halsizlik gibi belirtilerle başlar. Deride yaralar oluşur. Beraberinde ishal, kusma, karın ağrıları ve depresyon görülebilir. Fazla alkol alımında da, birey alkolün kullanılması için (metabolize olması için) gerekli niasini alamazsa, yetersizlik belirtileri görülebilir.
Aşırı alındığında ne olur?
Uzun süre yüksek doz niasin tedavisi kanda şekerin yükselmesi şeklinde diyabet belirtileri, karaciğer bozukluğu, peptik ülsere yol açma olasılığı, kanda ürik asitin yükselmesi, yüzde, boyunda ve göğüste kaşıntı ve yanma, bulantı, baş ağrısı ve baş dönmesi, ishal ve kalp atışında değişiklik gibi sorunlar yaratabilir.
Hangi besinlerde niasin vardır?
Mayalar (kuru ve yaş maya) niasinden çok zengindir. Bu nedenle mayalı ekmek, mayasız ekmekten daha çok niasin içerir. Öğütülme esnasında kepeğin ve tahılın özünün (embriyonun) ayrılması, tahılların niasin değerini azaltır. Tam buğday unu, tam çavdar unu , bulgur, kurubaklagiller ve yağlı tohumlar(fındık, fıstık, ayçekirdeği gibi) niasinin iyi kaynaklarıdır. Niasin ve niasinin ön ögesi olan triptofan hayvansal besinlerde çok bulunur. Karaciğer, dana eti, tavuk, hindi, balık niasince zengindir. Süt ve yumurtada niasin az olmasına rağmen triptofan fazla olduğu için, niasin kaynağı kabul edilirler.
